Φόρμα δηλώσεως προτίμησης για συμμετοχή στα εργαστήρια ΕΔΩ

Περιλήψεις εργαστηρίων

Ηχοερευνητές (Κίμων Παπαδημητρίου)
Στο εργαστήριο των «Ηχοερευνητών» δίνεται η ευκαιρία σε ερευνητές, καλλιτέχνες, εκπαιδευτικούς και σπουδαστές να γνωρίσουν και να την εφάρμοσαν στην πράξη μια επιστημονικά τεκμηριωμένη μεθοδολογία για την καταγραφή και τη μελέτη του ακουστικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες έρχονται σε επαφή με βασσικές έννοιες της ακουστικής οικολογίας. Τα ελάχιστα μέσα που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της διαδικασίας είναι χαρτί και μολύβι. Για την διευκόλυνση των Ηχοερευνητών παρέχεται τυποποιημένο έντυπο για την καταγραφή και την επεξεργασία. Εφόσον υπάρχει η δυνατότητα, προτείνεται η χρήση επιπλέον τεχνικού εξοπλισμού για την καταγραφή του ήχου, την μέτρηση της στάθμης θορύβου, την στατιστική επεξεργασία και την ψηφιακή αρχειοθέτηση των δεδομένων. Με την ολοκλήρωση του εργαστηρίου, οι συμμετέχοντες είναι σε θέση να αναγνωρίζουν και να καταγράφουν χαρακτηριστικούς ήχους, να τους κατηγοριοποιούν ανάλογα με την πρέλευσή και τη σημασία τους, να οργανώνουν και να επεξεργάζονται τα δεδομένα καταγραφής ώστε να περιγράψουν το ακουστικό περιβάλλον που μελετούν.

 

Ηχοπερίπατος (Κατερίνα Τζεδάκη)
Οι συμμετέχοντες θα αφουγκραστούν το ηχητικό περιβάλλον της πόλης που φιλοξενεί το 5ο συνέδριο ακουστικής οικολογίας με οδηγό.

 

«Ηχοπαιδαγωγική»: μεθοδολογία και πρακτικές για μια «Εκπαίδευση που εστιάζει στον Ήχο» (Δημήτριος Σαρρής)
Με τον όρο «Ηχοπαιδαγωγική», περιγράφουμε μονολεκτικά ολιστικές εκπαιδευτικές πρακτικές εστιασμένες στον ήχο, που εφαρμόστηκαν με πολύ θετικά αποτελέσματα κατά την υλοποίηση του προγράμματος «Εκπαίδευση που εστιάζει στον ήχο», πιλοτικά σε σχολικές μονάδες της Μεσσηνίας και στο πλαίσιο του Εθνικού Επιστημονικού Δικτύου Εκπαίδευσης «Ήχος: Περιβάλλον, Άνθρωπος, Πολιτισμός». Η «Ηχοπαιδαγωγική» οδήγησε σε ενδοσχολικές επιμορφώσεις των εκπαιδευτικών με τους δικούς τους μαθητές. Στο εργαστήριό μας θα αντλήσουμε υλικό από την επιμόρφωση αυτή, αυτή τη φορά όμως εξομοιώνοντας τη μαθητική ομάδα με την ομάδα των συμμετεχόντων του εργαστηρίου. Τα επίπεδα εφαρμογής των πρακτικών ποικίλουν. Κατακτούνται ιδανικά με τη συμμετοχή του Εκπαιδευτικού Μουσικής της σχολικής μονάδας και με τη διαμόρφωση μιας συγκεκριμένης οργανωσιακής κουλτούρας στην εκπαιδευτική και σχολική κοινότητα. Επειδή όμως το πρόγραμμα εστιάζει στο κομμάτι της μεθοδικότητας που διακρίνει τον κόσμο της μουσικής και του ήχου, βασικές δεξιότητες γι’ αυτό έχουμε όλοι, καθώς όλοι γινόμαστε σε κάποιο κομμάτι της ζωής μας μεθοδικοί, συστηματικοί, με αυτογνωσία και αλληλο-συνεργασία. Γι’ αυτό το εργαστήριο δεν έχει «προαπαιτούμενες δεξιότητες». Ένα άλλο χαρακτηριστικό των πρακτικών που θα βιώσουμε είναι ότι προκύπτουν κατά κύριο λόγο από την «κουλτούρα», τις «ιδέες», τον «γραμματισμό» που διαμορφώνουμε. Όλα αυτά βρίσκονται στη διάνοιά μας και υλοποιούνται πρωτίστως εκκινώντας από αυτή και όχι από τις υλικές υποδομές, τα πράγματα, τα μουσικά όργανα κ.λπ. Οτιδήποτε στην καθημερινότητά μας μπορεί να μετασχηματιστεί ως προς τη μουσικότητα και την ηχητικότητά του. Οτιδήποτε μπορεί να γίνει το μέσο για την εφαρμογή των πρακτικών μας. Σκοπός του εργαστηρίου μας είναι να γνωρίσουμε και να αξιοποιήσουμε μελλοντικά πρακτικές εμπνευσμένες από τη σχέση μας με τον ήχο και τη μουσική στη μαθητική ομάδα και τη σχολική ζωή. Όμως μπορούν να δοθούν προεκτάσεις στην καθημερινότητα και οι πρακτικές αυτές να αξιοποιηθούν σε πολλές άλλες περιπτώσεις όπου υπάρχουν ομάδες με κοινό σκοπό. Η εύρυθμη λειτουργία των ομάδων στη καθημερινή γλώσσα περιγράφεται ως μια ομάδα που λειτουργεί σαν «καλοκουρδισμένη ορχήστρα». Η μεταφορά αυτή βρίσκεται πολύ κοντά στους στόχους του εργαστηρίου μας.

 

Η χορογραφία του ηχοτοπίου: βλέπω τους ήχους, ακούω την κίνηση (Ολυμπία Αγαλιανού)
Επιδίωξη του εργαστηρίου αποτελεί η ανάπτυξη μιας προσωπικής ενσώματης σχέσης με τους ήχους του περιβάλλοντος. Απώτερος στόχος είναι η απόδοση νοήματος στο ηχητικό περιβάλλον και –ταυτόχρονα- η ανάπτυξη της εκφραστικότητας και της δημιουργικότητας. Το εργαστήριο στηρίζεται και-ταυτόχρονα συνδυάζει τρεις θεωρητικούς πυλώνες: α) την ακουστική οικολογία, β) το δημιουργικό χορό όπως αυτός εκφράστηκε από τον Rudolph Laban και. το Laban Movement Analysis (L.M.A.) και γ) τη μουσικοκινητική αγωγή Orff (Orff-Schulwerk. Η ανάπτυξη του θέματος γίνεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος επιχειρείται η σύνδεση των τεσσάρων φυσικών ιδιοτήτων του ήχου με τις ποιότητες της κίνησης , όπως αυτές αναλύονται στην L.M.A. Για να επιτευχθεί αυτή η σύνδεση αξιοποιούνται αρχές και διδακτικές προσεγγίσεις του Orff-Schulwerk. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη χρήση των ηχηρών κινήσεων, της φωνής και μικρών κρουστών οργάνων από την ορχήστρα Orff. Το δεύτερο μέρος στηρίζεται στη συλλογή ηχητικών εμπειριών προερχόμενων από συγκεκριμένο χώρο και προσδιορισμένο στο χρόνο. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με έναν ηχοπερίπατο είτε με ανάκληση εμπειριών και αναμνήσεων από συγκεκριμένο χώρο και χρόνο (π.χ. ήχοι της Άνοιξης στο δάσος). Σε αυτή τη φάση ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην παρατήρηση και περιγραφή των ήχων με βάση τα φυσικά χαρακτηριστικά τους τα οποία έχουν αναλυθεί στο πρώτο μέρος. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες καλούνται να ερμηνεύσουν κινητικά τους ήχους ή τις ηχητικές αναμνήσεις τους με τη βοήθεια του κινητικού λεξιλογίου το οποίο αποκτήθηκε στο πρώτο μέρος του εργαστηρίου. Στο τρίτο μέρος οι συμμετέχοντες καλούνται– με βάση τις ηχητικές αναμνήσεις του- να αναπαράγουν/ ερμηνεύσουν τους ήχους με τη χρήση της φωνής και του σώματος. Ακολουθεί η δημιουργική σύνθεση του κινητικού και μουσικού υλικού το οποίο έχει αναδυθεί σε μια ενιαία σύνθεση η οποία γίνεται σε ομάδες. Η δράση ολοκληρώνεται με την παρουσίαση των μουσικοκινητικών συνθέσεων και τον αναστοχασμό πάνω σε όλη την εμπειρία.

 

«Θαλασσο – ήχο – γραφίες» (Αγγέλικα Παναγοπούλου – Σλάβικ, Ελένη Λούρα)
Ποια μουσική σύνθεση μπορεί να προκύψει αν το βασικό μοτίβο – χαλί είναι ο παφλασμός του κύματος; Ποια σύνθεση θα δημιουργηθεί αν αντί για μουσικά όργανα χρησιμοποιήσουμε κουβαδάκια, πετραδάκια, δίχτυα, μάσκες, αναπνευστήρες ή ότι άλλο φανταστούμε; Αν αντί για ρούχα παράστασης φοράμε τα μαγιό μας και αντί για στούντιο ηχογράφησης βρεθούμε στην παραλία; Και τις συνθέσεις μας πώς μπορούμε να τις επεξεργαστούμε μουσικοκινητικά και όλο αυτό αποκτήσει μουσικοπαιδαγωγικό νόημα και να ενταχθεί στην εκπαίδευση; Με όλα αυτά θα πειραματιστούμε στο εργαστήρι «θαλασσο-ηχο-γραφίες». Ξεκινώντας από τη θάλασσα και καταλήγοντας στη σχολική αίθουσα θα μετατρέψουμε τους ήχους των υλικών της θάλασσας, σε εκπαιδευτικό και καλλιτεχνικό υλικό. Στη θάλασσα θα φτιάξουμε μουσικά έργα, που ηχογραφώντας τα θα τα επεξεργαστούμε μουσικοπαιδαγωγικά και μουσικοκινητικά φτάνοντας σε νέους τρόπους έκφρασης και πειραματισμού.

 

Στο εργαστήρι των Δον Ηχωτών: Πειραματισμοί με την ηχοποικιλότητα και την ισορροπία στις ενορχηστρώσεις του «Κρατήσου Πάνω μου» (Ιωάννα Ετμεκτσόγλου και Δον Ηχώτες)
Η ομάδα Δον Ηχώτες δημιουργήθηκε το 2015 στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου από φοιτητές και διδάσκοντες του τομέα Μουσικής Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Μουσικής. Ένα από τα βασικά ενδιαφέροντα των Δον Ηχωτών, είναι να προάγουν με έναν όσο το δυνατόν βιωματικό τρόπο την αισθητική και ηθική προσέγγιση του περιβάλλοντος με ιδιαίτερο εστιασμό στην ανάδειξη και διαφύλαξη της ηχοποικιλότητας στις σύγχρονες κοινωνίες. Το CD και η ιστορία ‘Κρατήσου πάνω μου…’ αποτελούν το πρώτο έργο της ομάδας Δον Ηχώτες. Η ομάδα αυτή, αφορμώμενη από το υλικό του έργου έχει πραγματοποιήσει μουσικοπαιδαγωγικές παραστάσεις για παιδιά και σεμινάρια για εκπαιδευτικούς σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Ο σκοπός του προτεινόμενου εργαστηρίου είναι μέσα από παραδείγματα τραγουδιών και ηχοτοπίων από το ‘Κρατήσου πάνω μου’, α) να αναδείξει κάποιες δυνατότητες επιλογής, προσαρμογής και ένταξης αντικειμένων καθημερινής χρήσης και της φωνής στην επένδυση μιας μουσικής ιστορίας β) να παρέχει αφορμές για πειραματισμούς από τους συμμετέχοντες σε θέματα ηχοποικιλότητας και ηχητικής ισορροπίας στο πλαίσιο κριτικής ακρόασης, κατάλληλων επιλογών και προσαρμογής στον τρόπο συμμετοχής του κάθε οργάνου – φωνής στην εξελισσόμενη ενορχήστρωση και γ) να προτείνει μια εκπαιδευτική προσέγγιση σύνδεσης της ηχοποικιλότητας και ισορροπίας στη μουσική (μουσικές ενορχηστρώσεις ή αυτοσχεδιαζόμενα ηχοτοπία) με τις αντίστοιχες έννοιες στα πρωτογενή ηχοτοπία της φύσης και του πολιτισμού καθώς και με τις έννοιες της βιοποικιλότητας και της ισορροπίας στο πρωτογενές οικοσύστημα όπου κανείς μπορεί να βιώσει στο ‘εδώ και τώρα’ την εμπειρία.

 

Το ηχοτοπίο των μύθων (Ελένη Τσαουσάκη)
Ένα εργαστήριο που αναζητά το ηχοτοπιο των μύθων. To υλικό προς ηχητική επεξεργασία θα αντληθεί από τους άθλους του Ηρακλή. Ο κάθε άθλος λαμβάνει χώρα σε διαφορετικό μέρη. Κάποια μοιάζουν,π.χ. διαδραματίζονται στη φύση, κάποια άλλα όμως είναι πραγματικά μέρη εξωπραγματικά, όπως για παράδειγμα ο Άδης. Κάθε τοπίο είναι διαφορετικό και μοναδικό, όπως και οι ήχοι που το συνθέτουν. Σκοπός του εργαστηρίου αυτού είναι η σύνθεση αυτών των μοναδικών ηχοτοπίων, όπου διαδραματίστηκε ο κάθε άθλος. Η κάθε ομάδα είναι ελεύθερη πως θα επεξεργαστεί ηχητικά τον μύθο και να πειραματιστεί. Δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Κατά τη λογική του R.M. Schafer, συνθέτη, μουσικοπαιδαγωγου και εμπνευστή της Ακουστικής οικολογίας, το εργαστήριο δεν απευθύνεται αποκλειστικά σε επαγγελματίες μουσικούς. Βασικές γνώσεις των μύθων, διάθεση για εξερεύνηση και δημιουργία ήχων, φαντασία και συνεργατικότητα είναι αυτά που πραγματικά χρειάζονται. Το εργαστήριο στα πλαίσια του συνεδρίου απευθύνεται σε φοιτητές και εκπαιδευτικούς μουσικής, αλλά και γενικής παιδείας, μουσικούς, αλλά και λάτρεις των ήχων. Οι συμμετέχοντες παρακαλουνται για τις ανάγκες του εργαστηρίου να φέρουν κάποιο μουσικό όργανο ή/και κάποια ηχογονα πηγή της αρεσκείας τους.